Tuesday 9 February 2021

BAHASA JAWA: MATERI BAB MANGKUNEGARA

  • Mangkunegara asma timure yaiku Raden Mas Said utawa Pangeran Samber Nyawa.
  • Panjenenganipun miyos ing Kartasura tahun 1738.
  • Nalika isih Timur wis katon yen bocah kendel tur pinter.
  • Nalika umur 16 tahun, panjenenganipun linggar saka kraton amarga ora seneng karo kahanane Kraton. Malah terus nggabung karo Pangeran Mangkubumi ing tanah Sukawati (Sragen).
  • Nalika umur 18 tahun, panjenenganipun winisuda dadi senopatine (panglima perang / jendral) negara.
  • Malah terus dadi mantune Pangeran Mangkubumi. Didhaupake karo putrine Mangkubumi kang asma Rara Beruk kang sawise manten /nikah banjur nduweni gelar Bandara Raden Ayu Inten.
  • Gandheng kraton Surakarta kewalahan ngganteni Raden Mas Said. Panjenenganipun winisuda dadi Adipati ing Mangkunegara kanthi gelar. KGPAA.MNI. Kanjeng Gusti Pangeran Adipati Arya Mangkunegara I.
  • Garwanipun Raden Mas Said yaiku:
    • Patahwati. Desane ana ing desa Matah. Ing kana patahwati iku putrane Pak Kaum. Nalika seda disarekake ing pemakaman Gunung Wijil/Wujil ing desa Nglaroh. Wong Ponorogo utawa Madura wedi anggone ketemu karo wong Nglaroh.
  • Ratu – ratu ana ing tanah Jawa iku uga seniman lan pujangga -> ngarang joged, tembang, gendhing, lan liya – liyane.
  • Anggitane Mangkunegara I:
    • Bedoyo Anglir Mendhung.
    • Gendhing udan arum -> anggone nggawe nalika Jumat Kliwon, jaman mbiyen uwong angger Jumat Kliwon mbakari menyan.
    • Gendhing udan riris -> grimis
    • Bedoyo Suradiwangsa, lsp.
  • Sing paling kondhang iku Mangkunegara IV, anggitane nganggo ma-ma-ma. Tuladha: tripama.
  • Mangkunegara mbiyen dibagi dadi
    • Wonogiri
    • Sragen
    • Boyolali
  • Pakualaman -> giriwanda
  • Mangkunegara -> girilaya (gunung mati)
  • Mataram -> imogiri (kulon gunung)
  • Taman makam pahlawan ing purworejo mbiyen jenenge Praja Handakalaya (banteng – banteng kang mati mbelani negarane)


GEGURITAN : MATERI BAHASA JAWA

Geguritan = gurita = grita = gita. Geguritan iki kawiwitan saka carita Bharatayuda, Pendawa lawan Kurawa. Nalika senopatine Pendawa yaiku Bh...